بایدها و نبایدهای استفاده از مایکروویو

امروزه در بیشتر خانه‌ها، مایکروویو جایگزین اجاق گاز و فرهای معمولی شده است؛ چرا که کار پختن و گرم کردن غذا را خیلی سریع‌تر و ساده‌تر از قبل انجام می‌دهد.

البته اگر خانم خانه شاغل باشد، اهمیت استفاده از مایکروویو دوچندان هم می‌شود؛ به این معنی که وقتی او خسته از محل کارش به خانه برمی‌گردد، به جای این‌که ساعت‌ها مشغول پخت غذا شود، فقط چند دقیقه‌ای را صرف این کار می‌کند.

با این حال، علاوه بر طعم متفاوت غذاها در مایکروویو و اجاق گاز، باید به نکاتی نیز درباره سلامت انسان و غذا توجه داشت تا استفاده از مایکروویو هیچ مشکلی ایجاد نکند.

اشعه‌های مایکروویو، امواج رادیویی با فرکانس بسیار بالاست. این امواج در غذا نفوذ کرده و با حرکت دادن مولکول‌های آب موجود در آن، باعث گرم شدن غذا می‌شود. ماکرو ویو ها شکلی از امواج الکتر مگنتیک هستند، که بصورت امواج الکتریکی و مغناطیسی به فضا هدایت می شوند. طیف امواج الکترو مگنتیک از اشعه x تا امواج متناوب رادیوئی با انرژی کمتری که درپخش مورد استفاده قرار می گیرند، متــغیر است.ماکروویو ها به امواج الکترومگنتیک فرکانس های رادیوئی متصل می شوند. ماکروویو ها نباید با اشعه های ایکس ،که پر قدرت تر هستند اشتباه شوند.

ماکروویو ها سه ویژه گی دارندکه به آنها مجوزاستفاده در پخت رامی دهد ، این امواج بوسیله فلزات منعکس می گردند ،از شیشه ، کاغذ و پلاستیک عبور کرده و بوسیله مواد غذایی جذب می گردند.

 پخت با ماکروویو

    امواج ماکروویو در داخل اجاق بوسیله  یک  لوله الکترون که" مگنترون" نامیده میشود ، ایجادمی شود. ماکروویو ها بوسیله فلز داخلی اجاق در جایی که بوسیله غذا جذب میگردد ، انعکاس می یابند. ماکروویو ها موجب لرزش ملکولهای آب درمواد غذایی میگردند. به همین دلیل است که مواد غذایی حاوی مقدار زیاد آب ، مثل سبزیجات تازه ، میتواند سریعتر از سایر مواد غذایی پخته شود.  انرژی ماکروویو به شکل گرما تغییر میکند بصورتی که  بوسیله مواد غذایی جذب می شود، ومواد غذایـی را " رادیو اکتیو" یا" آلوده" نمی نماید.

اگر چه گرمامستقیما در مواد غذایی تولید می شود ، اجاق های ماکرو ویو مــــــواد غذایی را از"داخل به خارج"نمی پزند.   هنگامیکه مواد غذایی ضخیم پخته می شوند ، لایه های خارجی حـــرارت داده می شوندو ابتدا بوسیـــله ماکروویوها پخـــته می شود در حالیکه داخل بطور اساسی  بوسیله  هدایت گرما از لایه های خارجی  پخته می شود.

با توجه به این‌که هرقدر زمان پخت غذا کوتاه‌‌تر باشد، ویتامین‌ها کمتر از بین می‌رود، می‌توان سرعت زیاد پخت غذا توسط مایکروویو را به عنوان مزیتی برای آن به حساب آورد.

برخی از ویتامین‌ها مانند ویتامین C و B1 به مدت پخت بسیار حساس است و به همین دلیل هرچه مدت پخت غذا کوتاه‌تر باشد، این ویتامین‌ها کمتر از دست می‌رود بنابراین پختن غذا در مایکروویو باعث می‌شود در مقایسه با روش سنتی پخت غذا با اجاق گازهای معمولی، ویتامین‌های آن بهتر و بیشتر حفظ شود.

شکستن پدیده آب داغ در ماکرو ویو ها

گزارشاتی از سوختگی های جدی پوستی یا یا صدمات ناشی از سوختگی بر روی دست ها و صورت افرادی که با آب جوش سوخته اند ،دریافت نموده که نتیجه پدیده شکستن آب داغ یک فنجان بعد از حرارت دادن در ماکرو ویو است. حرارت دادن زیادآب در یک فنجان منجر به داغ شدن بیش از حد آب آن می گردد( منظور آن است که آب از نقطه جوش بگذرد)  در حالیکه ظاهر آن جوش بنظر نمی رسد.

این شرایط هنگامی پیش می آید که آب در فنجان تمیز حرارت داده شود. اگر مواد خارجی مثل قهوه فوری یا شکر قبل از حرارت اضافه شود ، خطر به مقدار زیاد کاهش می یابد. اگر حرارت زیاد داده شود ، یک حرکت آرام یا موج مانند در زمان برداشتن یک فنجان،یا ریختن یک قاشق پر از قهوه فوری ،ممکن است منجربه شکستن شدید آب جوش و ریخته شدن آن به خارج از فنجان گردد. 

ظروف مخصوص مایکروویو؛ چه جنسی؟

: ظرف‌هایی که برای استفاده در مایکروویو انتخاب می‌شود، باید قابلیت عبور اشعه را داشته باشد تا این اشعه بتواند به غذا نفوذ کند بنابراین ظرف‌های فلزی یا دارای روکش فلزی و نیز فویل‌های آلومینومی که اشعه‌ مایکروویو را منعکس می‌کند، نباید در مایکروویو استفاده شود.

: بهتر است برای پخت غذا در مایکروویو از ظروف شیشه‌ای و پلاستیکی مخصوص استفاده شود که در این میان ظروف شیشه‌ای بهتر و مناسب‌تر است. البته فراموش نکنید که ظروف پلاستیکی معمولی به هیچ‌وجه برای استفاده در مایکروویو مناسب نیست، چون در اثر حرارت زیاد، ساختار شیمیایی آنها تغییر می‌کند و مواد سمی وارد غذا می‌شود.

تنها ظروف پلاستیکی مخصوص مایکروویو که روی آنها نیز ایمنی استفاده در مایکروویو ذکر شده، برای استفاده در این دستگاه مناسب است.

: ظرفی که همراه غذا در مایکروویو خودش هم گرم می‌شود برای استفاده در این دستگاه مناسب نیست و ظروفی پیشنهاد می‌شود که حین گرم‌شدن غذا، سرد باقی بماند.

بنابراین برای این‌که ظرف مناسب را تشخیص دهید، بهتر است آن را به مدت یک دقیقه داخل مایکروویو قرار دهید و پس از آن حرارت ظرف را کنترل کنید؛ اگر ظرف گرم بود، اصلاً مناسب استفاده نیست، اگر ولرم شد برای دوباره گرم کردن غذا می‌توانید از آن استفاده کنید و اگر سرد باقی مانده بود برای پخت غذا هم مناسب است.

، استفاده از ظروف گرد یا بیضی شکل بهتر از ظروف مربع است، چون در این ظروف تمام قسمت‌های غذا به طور یکنواخت حرارت می‌بیند، اما در ظروف مربعی شکل، کناره‌های غذا بیشتر می‌سوزد. ظروف گود هم به علت این‌که سطح تماس بیشتری ایجاد می‌کند برای گرم کردن غذا در مایکروویو مناسب‌تر است.

نکاتی برای استفاده از مایکروویو

هنگام استفاده از مایکروویو باید نکاتی را در نظر داشته باشید تا با رعایت آنها، پخت غذا به بهترین و سالم‌ترین شکل انجام شود.

باید به این نکته توجه کنید که مایکروویو غذا را به صورت یکنواخت گرم نمی‌کند و به همین دلیل ممکن است میکروب‌ها در قسمت‌هایی از غذا که خوب حرارت ندیده است، باقی بمانند. بنابراین برای گرم‌کردن کامل غذا، باید آن را در فواصل منظم هم بزنید تا گرما به تمام قسمت‌های غذا برسد.

، تقسیم غذا به قطعات کوچک‌تر و با ضخامت کمتر نیز شیوه‌ مناسبی است که باعث می‌شود غذا بهتر و راحت‌تر گرم شود.

همچنین باید به این نکته هم توجه کنید غذایی که از فریزر خارج می‌شود، قبل از قرار گرفتن در مایکروویو باید به طور کامل از حالت یخ‌زدگی خارج شود چون آب، بسیار راحت‌تر از یخ، اشعه مایکروویو را به خود جذب می‌کند.

آیا مایکروویو خطرناک است؟

خیلی از افراد تصور می‌کنند غذایی که با مایکروویو پخته یا توسط این دستگاه آماده می‌شود، بیماری‌زاست و نباید از آن استفاده کرد. اما آیا واقعاً استفاده از مایکروویو و پخت غذا توسط آن، موجب بروز بیماری می‌شود؟

: در مطالعاتی که تاکنون انجام شده، مشخص شده است استفاده صحیح از مایکروویو خطری برای سلامت انسان ندارد؛ اما در صورتی که امواج از درون دستگاه به بیرون آن نفوذ کند، خطراتی برای فردی که به آن نزدیک است ایجاد خواهد شد بنابراین یادمان باشد اگر در‍ مایکروویو به دلیل خراب یا قدیمی بودن و جرم گرفتن بخوبی بسته نشود، این امواج خارج شده و دردسرساز می‌شود. همچنین به هیچ‌وجه نباید هنگامی که دستگاه در حال کار است، در آن را باز کنید.

اشعه در غذا باقی نمی‌ماند و به همین دلیل مصرف غذایی که در مایکروویو آماده شده است، نمی‌تواند مشکلی برای فرد ایجاد کند.

استاندارد ایمنی اجاق های ماکرو ویو        

مقادیر استاندارد امواج ماکروویوکه میتواند ازیک اجاق درطول عمرآن نشت نماید ،حدود 5 میلی وات (mW) اشعه ماکروویو در هر سانتیمترمربع است که از5 سانتیمتر(2 اینچ) ازسطح اجاق ماکرو ویو خارج می گردد. این مقدار پائین تر از حدی است که برای افراد مضر شناخته شده است. انرژی ماکروویو همچنین بطور قابل توجهی درصــــورت دور شدن از منبع اشعه کاهش می یابد. استاندارد مورد نیاز تمام اجاق ها مجهز به دو سیستم قفل داخلی است که در صورت لزوم ماکروویو را در لحظه تولید اشعه متوقف نموده یا درب آن را باز می نمایند ، یک سیستم پایش کار ماکروویو را در مواردی متوقف نموده ویا هر دو سیستم را از کار می اندازد.

صدای ممتدی که در بعضی از اجاق ها پس از باز کردن درب آن ایجاد می شود معمولا مربوط به فن است. این صدا به مفهوم کارکردن دستگاه نیست.پس از آنکه کار دستگاه متوقف گردید هیچ اشعه ای باقی نمی ماند. از این جهت اجاق ماکروویو بسیار شبیه یک چراغ برق است که درصورت  خاموش نمودن ، نور آن متوقف می گردد.

  به منظورعملکرد ایمن ماکرو فرها

•  دستورات ساخت تولید کنندگان در مورد روشهای پیشنهادی و موارد ایمنی را باتوجه به مدل دستگاه خود دنبال نمائید.

•  در صورتی که درب دستگاه محکم نمی شود یا خم شده است ، یا صدمه دیده است  از ماکروویو استفاده ننمائید .

•  هرگز با یک ماکروویوکه معتقدید درب آن باز است ، کار نکتید.

• در عین حال که از موارد ایمنی ماکروویو اطمینان دارید ، مادامیکه اجاق در حال کار کردن است، بطور مستقیم روبروی آن نایستید.